Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Algılarına İlişkin Metaforik Bir Çözümleme

ÖZ

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının kadın ve erkeğe ilişkin ürettiği metaforlar üzerinden, toplumsal cinsiyet algılarını ortaya koymaktır. Araştırma nitel bir çalışma olup, içerik analizi yapılmıştır. Veriler, Gaziosmanpaşa Üniversitesi son sınıf öğrencileri ile aynı üniversitede öğretmenlik sertifika programına devam eden toplam 510 öğretmen adayı üzerinden yarı yapılandırılmış bir anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Çalışma, öğretmen adaylarının ataerkil yapıyı destekleyen, toplumsal cinsiyet ön yargılarına sahip olduğunu göstermiştir. Öğretmen adaylarının yaklaşık yarısı kadınları, “kadınların zayıf, hassas ve ilgiye muhtaç” olduğunu vurgulayan metaforlarla tanımlamışlardır. Burada en fazla kullanılan metafor “çiçek”tir. Öğretmenlerin dörtte birinden fazlası (%31,2) ise erkekleri, “erkelerin kaba, sert ve duygusuz” olduğunu vurgulayan metaforlarla tanımlamışlardır. Burada en fazla kullanılan metafor “odun”dur. Ayrıca her iki cinsin kendilerine ilişkin algıları büyük oranda olumluyken, karşı cinse ilişkin algılarının büyük oranda olumsuz olduğu görülmüştür. Eğitim fakültelerinden başlayarak, toplumun tüm kesimlerinde toplumsal cinsiyet duyarlığı oluşturulmalı ve eşitliğe yönelik politikalar geliştirilmelidir.