Yazma Becerisinde Tutum, Öz-Yeterlik ve Üstbilişsel Strateji Farkındalığının Rolü: Hangisi Daha Etkili?

ÖZ

Güncel literatürdeki birçok çalışma; yazma sürecini etkileyen faktörler, yazma becerisinin gelişimi, yazma motivasyonu ve etkili yazma yöntemleri de dâhil olmak üzere yazma becerisinin çeşitli yönlerini araştırmaktadır. Bu çalışmada yazma becerisini açıklayan faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Literatür taramasına dayanarak çalışmada araştırılan faktörler; yazma tutumu, yazma öz-yeterliği ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığıdır. Çalışmada, yazma becerisinde tutum, öz-yeterlik ve üstbilişsel strateji farkındalığının oynadığı rolü belirlemek amacıyla ilişkisel bir yaklaşım benimsenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu; Ankara ili Yenimahalle ilçesinde bulunun Atatürk Ortaokulu, Mehmet Emin Yurdakul Ortaokulu ve Nasreddin Hoca Ortaokullarında 7. sınıfta öğrenim gören 265 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Yazmaya Yönelik Tutum Ölçeği, Yazma Öz-Yeterlikleri Ölçeği, Üstbilişsel Yazma Stratejileri Farkındalık Ölçeği ve öğrencilerin yazdıkları hikâye edici metinler kullanılmıştır. Öğrenci metinleri, Yazma Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Microsoft Excel ve SPSS 26.0 istatistik programı kullanılmıştır. Çalışma değişkenleri arasındaki ilişkiler Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı (PPMCC) ile analiz edilmiş, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerindeki yordayıcı etkisini belirlemek için basit doğrusal regresyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışma sonuçları; tutum, öz-yeterlik ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığı ile öğrencilerin yazma becerisi arasında olumlu bir ilişkinin olduğunu göstermiştir. Ayrıca öz-yeterlik ve tutumun öğrencilerin yazma becerisinin yordayıcıları olduğu; üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının ise anlamlı bir yordayıcı etkiye sahip olmadığı bulunmuştur. Çalışmanın sonuçlarına dayalı olarak araştırmacılara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.