Türkiye’de Erken Çocukluk Dönemi Müzik Eğitimine Yönelik Mesleki Uzmanlık Alanında Yaşanan Sorunlar ve Bir Çözüm Önerisi

ÖZ

Erken çocukluk müzik eğitimi (EÇME) konusundaki sorunlar, dünya genelinde yapılan birçok bilimsel çalışmada ele alınmış olmasına rağmen, sorunun güncel çalışmalarda hala çözüm aranan konular arasında olması bu sorunlara kalıcı bir çözüm önerisinin henüz bulunamadığını düşündürmektedir. Nitel araştırma ve durum çalışması yaklaşımıyla yapılandırılan bu araştırmanın amacı; Türkiye'de EÇME alanındaki mevcut problemlere çözüm olabileceğine inanılan bir yüksek lisans programı önermektir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye Yükseköğretim Yeterlikler Çerçevesi (TYÇÇ), ulusal ve uluslararası alanyazındaki mevcut bilgiler ve katılımcı görüşleri doğrultusunda EÇME uzmanlık eğitimi için bir yüksek lisans programı önerisi geliştirilmiştir.

Önerilen programın temeli, müzik alanında sınırlı deneyime sahip olan erken çocukluk eğitimcilerinin performansını geliştirme amacıyla Bandura'nın öz-yeterlilik teorisine dayanmaktadır. Araştırmanın katılımcıları, amaçlı örnekleme yöntemi ve kartopu örneklemesiyle belirlenmiştir. Çalışma grubu; eğitim ve sağlık bilimleri fakültelerinde EÇME’ ye yönelik dersleri yürüten ve bu alanda lisansüstü çalışmalar yapan 14 akademisyen ile özel okullarda müzik dersleri veren 10 müzik öğretmeni olmak üzere 24 katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler alanyazın taraması ve katılımcılarla yapılan görüşmeler aracılığıyla elde edilmiş, betimsel ve içerik analiz yaklaşımı kullanılarak çeşitli kategori ve alt kategorilerde araştırmanın alt amaçları doğrultusunda raporlaştırılmıştır. Katılımcıların, önerilen yüksek lisans programının ders yapısı, içeriği ve disiplinlerarası etkileşim potansiyeli hakkında sundukları değerlendirmeler esas alınmıştır. Elde edilen bulgular, TYYÇ kapsamında bir yüksek lisans programı taslağının oluşturulmasına zemin hazırlamıştır.

Araştırma sonucunda; önerilen yüksek lisans programı için TYÇÇ doğrultusunda yüksek lisans düzeyinde bilgi, beceri ve yetkinlik boyutunda, 43 genel yeterlik ve 43 tane de alan yeterliği belirlenmiştir. Ayrıca, programda yer alacak dersler ve içerikleri, EÇME uzmanının etkileşim kurabileceği disiplinler, önerilen yüksek lisans programı ile ilgili öğretim elemanları ve müzik öğretmenlerinin düşünce / önerileri açıklanmıştır.

EÇME uzmanlarının mesleki yeterliklerini güçlendirme ve ilerleyen dönemlerdeki müzik eğitimi programlarının oluşturulmasında bir referans noktası sağlama amacı da taşıyan bu çalışmanın, EÇME alanında uzmanların kalitesini yükselteceği ve gelecekteki müzik eğitimi programları için bir rehber olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, farklı disiplinlerden gelen eğitimcilere EÇME uzmanlığına yönelik bir çözüm yolu sunması ve yeni bir uzmanlık alanı oluşturması açısından da önemli bir katkı sağlaması beklenmektedir.