Matematik Öğretmen Adaylarının Bilişsel Olarak Zorlu Görevler Üzerindeki Yansıtıcı Düşünceleri ve Geliştirdikleri Cebir Görevlerinin Özellikleri

ÖZ

Bu çalışma ortaokul matematik öğretmen adaylarının (MÖA) 2018-2020 Liselere Giriş Sınav (LGS) soruları hakkındaki yansıtıcı düşüncelerini ve cebir sorularının incelenmesi ve kategorize edilmesiyle ilgili bir müdahaleye katıldıktan sonra öğretmen adayları tarafından geliştirilen cebir görevlerinin özelliklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, bu çalışma öğretmen adayları tarafından oluşturulan görevlerin bilişsel olarak ne derece zorlayıcı olduğunu ve LGS sorularının özellikleriyle ne derece tutarlı olduğunu da incelemektedir. Bu çalışmada nitel bir araştırma deseni olan durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma, 2020-2021 bahar döneminde, bir devlet üniversitesinde 4 yıllık öğretmen eğitimi programının 3. yılında verilen Ortaokullarda Matematik Öğretim Yöntemleri II dersi kapsamında yürütülmüştür. Derse toplam 29 matematik öğretmen adayı kaydolmuştur ve öğretmen adaylarından grup halinde çalışmaları istenmiştir. Müdahale ders sırasında gerçekleşmiş ve müdahale sırasında bu gruplardan birine odaklanılmıştır. Veriler, grubun müdahalenin sonunda ürettiği iki cebir görevi, dört öğretmen adayının yazılı forma verdiği bireysel yanıtlar ve LGS sorularına ilişkin yansıtıcı düşünceleri hakkında yarı yapılandırılmış bireysel görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Toplanan tüm veriler içerik analizi kullanılarak nitel olarak analiz edilmiştir. Bu süreçte hem literatürdeki mevcut kategoriler hem de ortaya çıkan yeni kategoriler kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının yansıtıcı düşüncelerinden cebir kazanımları, cebir kullanımı, bağlam kullanımı ve bilişsel istem olacak şekilde dört kategori ortaya çıkmıştır. Öğretmen adayları tarafından geliştirilen görevlerin özelliklerine ilişkin bulgular, öğretmen adaylarının bilişsel olarak zorlu cebir görevleri geliştirebildiklerini ve bu görevlerin sınav sorularının özelliklerine ilişkin yansıtıcı düşünceleriyle uyumlu olduklarını göstermiştir. Öğretmen adaylarının sınav soruları hakkındaki yansıtıcı düşünceleri ve geliştirdikleri görevler ile ilgili bulguların sonuçları tartışılmıştır.